
Een kerkdienst is een levend gebeuren en een opgeschreven preek slechts een ingeblikte weergave. Maar soms wil iemand het toch nalezen en dan kan ik er meteen wat extra toelichting bij kwijt in voetnoten. Omdat de bijbelvertaling de eerste stap van schriftuitleg is, vermeld ik die erbij. Scroll naar beneden om de preken te lezen en/of te downloaden. Reageren mag.
Getijden
Kloosters bestaan omwille van het dagelijks gebed, tot zevenmaal per dag. Zo staat het in de Regel van Benedictus en we noemen dat de getijden. De joodse traditie kende zulk dagelijks gebed al lang voordien. Jezus en de apostelen waren ermee vertrouwd en Joden bidden nog steeds driemaal per dag. En het vijfmaal daags bidden is uiteraard ook een van de zuilen van de islam.

In onze jaren bij The Iona Community hadden we elke dag een ochtend- en een avondgebed. Nadien zijn we het ochtendgebed blijven volhouden, omdat het goed is zo de dag te beginnen. Aanvankelijk gewoon in het Engels, daarna in het Nederlands. We gebruiken nog steeds elementen uit de Iona-liturgie, maar hebben onze eigen vorm gevonden. Met minder woorden en meer ruimte voor stilte. Hier is een uitgebreide uitleg te vinden. Van tijd tot tijd worden daar meer of minder kleine aanpassingen in gemaakt, het laatst in juli 2025. De psalmen lezen we volgens eigen rooster, gebaseerd op de roosters in het Dienstboek. Van tijd tot tijd wijzigt dat. De woorden zijn die van de Naardense bijbel, maar ze zijn geordend naar de strofenindeling van Jan Fokkelman. Alle psalmen in versvorm, met toelichting, staan hier.
We hebben net de hele cyclus van parasjot met de grondige uitleg van Jonathan Sacks voltooid. (Lees hier het Engelse origineel.) Daar waren we een paar jaar mee bezig en we werden er betere christenen van. We beginnen nu weer van voren af aan, dus bij Genesis (Bereesjiet).
We lezen daarbij uiteraard uit de Naardense bijbel (editie 2024), maar gebruiken daarnaast nu ook de vertaling van Huub Oosterhuis en Alex van Heusden, Tora – de vijf boeken van Mozes. Samen brengen die ons veel dichter bij het bijbels Hebreeuws dan het gepolijste Nederlands van de, zichzelf als ‘standaardvertaling’ aanbevelende, NBV21 (die bovendien niet of nauwelijks de theologische keuzes vooraf verantwoordt, maar zich verschuilt achter een ‘wetenschappelijke basis’).
![]()
Teksten van ds. Marien Grashoff zijn in licentie gegeven volgens een Creative Commons CC BY-ND 4.0-licentie.
Preken
Diensten zijn achteraf vaak ook online nog te beluisteren. Zoek op de website van de betreffende PKN-gemeente.
Morgendienst 09-11-2025 (Ter Apel) > kranteartikelen staan hieronder
Morgendienst 19-10-2025 (Wildervank) interview met Rosan Smits / opiniestuk Mark Van de Voorde
Morgendienst 14-09-2025 (Wildervank)
Morgendienst 07-09-2025 (Westerbork)
Morgendienst 29-06-2025 (Goes)
Morgendienst 22-06-2025 (Goes)
Morgendienst 15-06-2025 (Goes)
Morgendienst 30-03-2025 (Westerbork)
Morgendienst 23-02-2025 (Westerbork)
Morgendienst 09-02-2025 (Ter Apel)
Leerdienst 02-02-2025 (Kampen)
Morgendienst 26-01-2025 (Ter Apel)
Avondmaal 19-01-2025 (Westerbork)
Oudejaarsdienst 31-12-2024 (Westerbork)
Morgendienst 29-12-2024 (Witmarsum) met concordantie bij ‘christos’ en kolometrie bij Jesaja
Kerstmorgendienst 25-12-2024 (Westerbork)
Avondmaal 17-11-2024 (Wildervank)
Morgendienst 13-10-2024 (Westerbork)
Morgendienst 04-08-2024 (Nieuw-Buinen)
Doopdienst 05-05-2024 (Wildervank)
Afscheidsdienst 01-10-2023 (Wildervank)